27 Mayıs 1960 askeri darbesi ile kurulan Milli Birlik Komitesi üyelerinden Kurmay Albay Alparslan Türkeş'in; Yüksek Adalet Divanı tarafından idama mahkûm edilen DP dönemi Başbakanı Adnan Menderes, Dışişleri Bakanı Fatin Rüştü Zorlu ve Maliye Hasan Polatkan'ın idam hükümlerinin infaz edilmemesi için yazdığı mektup.
Mektup, Milli Yol Dergisi'nin Ocak 1962 tarihli 1. sayısının 7. sayfasında; "Tarihi Vesikalar Serisi:1" sütununda; takdim yazısı ile birlikte aşağıdaki şekilde yayınlanmıştır:
MİLLİ YOL tarafsızdır. Yakın geçmişimizdeki mühim hâdiseleri aydınlatacak bazı vesikalar yayınlayacağız. Bu hâdiseler karşısında mümkün olduğu kadar mütalâa eklemekten çekineceğiz. Vesikaları yayınlamayı tarihî bir vazife sayıyoruz. Her şeyin iç yüzünü bilmek, her işde iki tarafın da ne demiş olduğunu öğrenmek, medenî ve kendi mukadderatı hakkında son kararı verme mes'uliyetini taşıyan bir millet için haktır ve zarurettir.
Orgeneralim,
Size asla yazmak niyetinde değildim. Fakat bugün memleketin yüksek menfaatleri bakımından bazı hususların dikkatinize sunulması zarurî oldu. Şöyle ki:
Yüksek Adalet Divanı birkaç güne kadar eski iktidar mensupları hakkında hüküm verecektir. Adaletin hükmüne müdahale etmemek ve daima hürmetkâr bulunmak şarttır. Ancak hükümlerin infazı, yurtta mevcut durumun göz önüne getirilince ayrıca incelenmeye değer görülmüştür.
Yüksek Adalet Divanı'nın vereceği cezalar içinde idam hükümleri bulunduğu taktirde, bunların tâdil edilerek hafifletilmesi cihetine gidilmesi çok faydalı olacaktır. Çünkü:
a) İdam cezalarının infazı, 13 Kasımdan beri atılan çok hatalı adımlar dolayısıyla memlekette meydana gelmiş olan huzursuzluğu daha çok arttıracaktır.
b) Ölüm cezalarının infazı, yurt dışında ve milletimiz ve devletimiz aleyhinde tepkilere yol açacaktır.
c) Ölüm cezalarının infazı hâlinde, milletimizi bölen kin ve garez duyguları şiddetlenecek ve 27 Mayısın amacı olan millî birlik ruhunun geliştirilmesi güçleşecektir.
ç) Yukarıda sıralanan mahzurlarına karşılık, cezaların infazı ile memlekete sağlanacak hiç bir fayda yoktur. Esasen siyasî suçlardan dolayı ölüm cezaları verilmesi, bugünün insanlık duygularına uymamaktadır.
Buraya kadar sıralanan mütalâalara ilâveten, hukuk bakımından da şu hususların incelenmesi lüzumludur:
I. Yüksek Adalet Divanı'nın vereceği idam cezalarının nihâî incelenmesi, bununla ilgili kanunun yürürlüğe girdiği tarihte tek meşru yasama organı bulunan 27 MAYIS MİLLÎ BİRLİK KOMİTESİ'ne aittir.
II. Bugün ise yasamı organı yalnız başına 13 KASIM KOMİTESİ değil, Temsilciler Meclisi ile birlikte Komiteden meydana gelen Kurucu Meclis'tir.
III. Türk Anayasasına göre, idam hükümlerinin nihaî incelenmesi, Yasama organlarına aitti. Şu hâlde bugün Yüksek Adalet Divanı'nın vereceği idam kararlarının yalnız 13 Kasım Komitesince incelenmesi hukukî ve meşrû olamaz.
Aksi hâlde, millet ve tarih önünde sorumlu olacağınızı hatırlatırım. Saygılarımla.
Alparslan Türkeş
