Kurtuluş Savaşı bu Paşaların haricinde toplam Onüç Paşa tarafından organize edilerek başarılmıştır. ( Bu Paşalara İttihatçı ve/veya Osmanlı Derin Devlet Paşaları diyebiliriz…)
Çok zorlu dört yılın sonunda Cumhuriyet kurulmuştu ama, yılların ihmali ile biriken binlerce sorun vardır… Bunlardan en önemlisi de insan kaynağı sorunudur. Çünkü okuma yazma oranı tüm yurtta yüzde 8' dir sadece. (Bunun da yüzde 1 i Anadolu dadır, geri kalanı İstanbul da dır ve Sarayın Memurları ile Gayrimüslim Teba da dır…)
(Zamanında Sultan Abdülhamit bu sorunu çözmek için 8500 tane üç yıllık Sübyan Mektebi açsada, ailesinde 10 çocuğu olanlar bile 2 çocuğunu bu okullara göndermediği için kapanır bu okullar…) Yeni Cumhuriyet'in Tapu Dairesine, Nüfus İdaresine, Belediyelere vb. kurum ve kuruluşları için 325 bin kişilik memur kadrosu açılır. Devlet Memuru olmak için istenen tek şart ise okuma yazma bilmek!. Maalesef, Ülke de sadece okuma yazma bilen 150 bin kişi çıkar ve bunlarında çok büyük çoğunluğu İstanbul da yaşadığı için taşraya gitmek istemezler!..
Bu şartlarda yeni Cumhuriyetin yaşamasının olanağının olmadığı ortadadır ve Gazi kararını verir... 3 kasım 1928 deki 2. Türk Dil Kurultayı Azerbaycan da Bakü de toplanmıştır ve bizim Heyet Bakü de hep birlikte..( Türk-i Devletlerle) Latin Alfabesine geçme kararı alır, yine bu dönem 23 ülke alfabe değişikliğine gitmiştir…
Latin Alfabesi aslında Önasya Türk Alfabesidir (Orhun Abidelerine bakınız…) ve artık Dünyanın da bilim dilidir. Bu demektir ki Latin Alfabesine geçmekle Gazi, aynı zamanda Türkiye'ye bilimi de getirmiş oluyordu.
Yine, Alfabe değişikliği ile Avrasya Dil Birliğini kurma amacını taşıyordu ki; bugün de ülkemizin Avrasya Birliğine geçme çalışmaları yaptığını görüyoruz…
Ve yine; bugün okuma yazma sorunu kalmamıştır. (Doğu da ki Kürt Kadınların ortalaması bile yüzde 73 ve ülke genel ortalamamız yüzde 91 dir. )
Bir gecede cahil kalmak ne kadar da çok işe yaramış değil mi!?...