Özgür Asya (rfa.org/Uyghur)radyosunun Uygurca haber sitesinde yer alan habere göre, 28 Kasım 2023 tarihinde TBMM Başkanı Numan Kurtulmuş’un başkanlık ettiği tüm bakanlar ve Milletvekillerinin katıldığı 2024 yılı bütçesinin görüşüldüğü TBMM genel Kurulunda söz alan İYİ Parti Türk Dünyasından Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı Ayyüce Taş Türkeş, partisinin kurulduğu 2017 yılından bu yana Uygur meselesini TBMM başta olmak üzere ulusal ve uluslararası tüm platformlarda gündeme getirmeye çalıştığını bu arada Türkiye’nin Doğu Türkistan’ın başkenti Urumçi’de konsolosluk açmasının ülkemiz için şart olduğunu belirterek sözleri şöyle sürdürdü:
Babam Başbuğ Türkeş’i ve Doğu Türkistan Liderlerini Rahmet ve Saygı İle Anıyorum
Bugünkü konuşmamda anavatanımız Doğu Türkistan’dan ve bu mazlum ülkenin sorunlarından söz etmek istiyorum. Sözlerime Doğu Türkistan İslam Cumhuriyetinin Kurucu Cumhurbaşkanı Hoca Niyaz Hacım,2.Cumhureiyetin Cumhurbaşkanı Ali Han Töre Saguni’ye Doğu Türkistan davasını 1950’lı yıllarda Türkiye merkezli olarak başlatan Türkiye’ye ve tüm dünyaya duyuran bu davaya ömürlerini adamış Doğu Türkistan Liderleri Merhum Mehmet Emin Buğra ve İsa Yusuf Alptekin’e merhum Babam Başbuğ Alparslan Türkeş’i Osman Batur başta tüm Doğu Türkistan milli kahramanlarını minnet ve şükranla anıyor ve aziz ruhlarına rahmetler dileyerek başlamak istiyorum. Hayatını Doğu Türkistan davasına adamış Merhum liderlerimizin, Kahramanlarımızın ve şehitlerimizin aziz ruhu şad, mekanları cennette olsun.
Dr. Tohti Başta Çin Zindanlarındaki Tüm Uygur Aydınlarını Selamlıyorum
Doğu Türkistan’da Çin tipi toplama Kampları ile Çin zindanlarında baskı, zulüm ve işkenceler altında ölüme terkedilen, başta ömür boyu hapis cezasına çarptırılan Uygurların Kazakların ve diğer tüm Türk halklarının temel insanı haklarının uygulamada verilmesini yasal ve barışçıl yollarla talep eden Uygurların vicdanı ve Doğu Türkistan Kahramanı Uygur Türkü aydın Doç. Dr. İlham Tohti başta olmak üzere yüzlerce akademisyen bilim insanı din adamları şair, yazar ve sanatçılar ve sporcular olmak üzere tüm Uygur aydınlarına ve kamplarda acı çeken Uygur kardeşlerime, Türkiye başta olmak üzere dünyanın çeşitli ülkelerinde yaşayan tüm Uygur kardeşlerime en kalbi selamlarımı gönderiyorum.
Türk-İslam Dünyası ve İnsanlık Uygurlara Sahip Çıkmalıdır
İYİ Parti Genel Başkan Yardımcısı Ayyüce Taş Türkeş Konuşmasında Türk Cumhuriyetlerine, Müslüman ülkelere ve insan dünyasına Uygurlara sahip çıkma çağrısında bulundu ve söyle devam etti: “Tarihimizin başlangıç noktası, kültürümüzün ana merkezi olan Doğu Türkistan ve Doğu Türkistan’ın sorunu, bu ülkede yaşayan 20 milyondan fazla Uygur Türkünün sorunu olduğu gibi, Türk halkının ve Türk dünyasının da sorunudur. Doğu Türkistan liderleri İsa Yusuf Alptekin ve Mehmet Emin Buğra bundan 70 yıl önce bu konuyu Türkiye’de gündeme getirip kamuoyunun gündemine getirmiştir. Doğu Türkistan sorunu sadece Türkiye’nin değil, Türk ve İslam ülkelerinin, insan haklarına saygılı tüm insanlığın bir sorunudur. Dolayısıyla Doğu Türkistan’daki baskı zulüm ve etnik soykırıma sessiz kalmak sadece milletimize ve vicdanımıza karşı değil, aynı zamanda insanlık dünyasına karşı da bir sorumsuzluktur.
Çin, sadece Uygurları yok etmekle yetinmiyor, yarattığı parlak Türk Kültür ve Medeniyetini de yok etmek istiyor
Çin devleti Doğu Türkistan’da yaşayan Uygurlar başta diğer Türk halklarını yok etmekle kalmıyor tarihte onların yarattığı parlak kültürü tamamen yok etmek politikası izliyor. Dillerini, dinlerini, örf adet, gelenek-göreneklerini engelleyerek yasaklamaktadır. Bu uygulamalara tepti gösterenleri ise silah kullanarak ve katliamlar yaparak bastırıyor. Çin Doğu Türkistan’da büyük katliamlar yapmaktadır. Çin’in son yıllarda yaptığı katliamlar şunlardır;
04 Nisan 1990’da ki Kaşgar/Barin katliamı,
05 Şubat 1997’de ki Gulca Katliamı
5 Temmuz 2009’da ki Urumçi katliamı
Mayıs 2014 Aksu Soganlık Katliamı
28 Temmuz Yarkent İlişku Katliamı ve diğerleri
Çin yönetimi 2017’de başlattığı “Aşırılık ve Törürcülerle Savaş" Kampanyası uygulaması ile milyonlarca masum Uygurları toplama kampları ile Çin hapishanelere doldurmuştur. Diğer yandan ise, Çin yönetimi, Uygur Türklerinin kadim tarihten gelen özgün kültürlerini sistematik bir şekilde tarih sahnesinden silmeye başlamıştır.
Türkiye, Başkent Urumçi ‘de Konsolosluk Açmalı
TBMM’nin 24 Kasım’daki genel kurul toplantısında konuşan İYİ Parti Genel Başkan Yardımcısı ve Adana Milletvekili Ayyüce Türkeş, Doğu Türkistan meselesinin Türk halkının milli davası olduğunu belirterek konuşmasını şöyle sonlandırdı: “Günümüzde Uygurların durumu çok ciddidir ve baskı, zulüm ve soykırım uygulamalarında on binlerce soydaşımızın hayatlarını kaybettiğine dair haberler dünya medyasında yer almaktadır. Türkiye Cumhuriyeti’nin bir çözüm bulmak için önce Urumçi’de bir konsolosluk açmasının şart olduğunu düşünüyorum. Doğu Türkistan meselesi aynı zamanda Türk devletinin milli bir görevidir. Bu nedenle Türkiye Cumhuriyeti devletimiz Doğu Türkistanlı Kardeşlerimizin durumları hakkında ilk elden bilgi sahibi olmak ve onlara en azından yanlarında olduğumuzu göstermek için Pekin’deki Büyükelçiliğimizin yanı sıra başkent Urumçi’de de bir Konsolosluk açmalıdır. Şu anda Türkiye’nin Çin’in Guangzhou, Şangay, Chengdu ve Hong Kong’da da konsoloslukları bulunmaktadır. Çin’in ise, Ankara’da Büyükelçiliği ve İstanbul’da da bir Başkonsolosluğu bulunuyor. Bildiğimiz kadarı ile Türkiye uzun yıllardır Urumçi’de konsolosluk açılmasını Çin yönetiminden talep ediyordu ancak Çin buna izin vermiyor. Böyle bir durumda Türkiye, elinden geldiğince ve imkanları ölçüsünde Uygur kardeşlerimizin vatanlarında temel insanı haklarına sahip olarak özgürce yaşamalarına yardımcı olmalıdır. Mümkün olduğu kadar. Doğu Türkistan’da yaşayan kardeşlerimiz ve yaşananlar hakkında hakkında doğru bilgi alabilmek için Urumçi’de Konsolosluk açmamızın şart olduğunu düşünüyorum.
Uygur Kardeşlerimiz Ülkelerindeki Yakınları İle İletişim Kurabilmelidir
Türkiye’de yaşayan Uygur Kardeşlerimiz 2017’den beri ülkelerindeki aile ve yakınları ile hiç bir şekilde iletişim kuramıyor. Uygur Kardeşlerimizi bu sıkıntılarından kurtulabilmeleri için yardımcı olmalı ve onların ailelerine kavuşmalarını sağlamalıyız. Çin toplama kampları ile Çin hapishanelerinde tutulan Türk vatandaşı soydaşlarımız ülkemize iade edilmesini sağlamalıyız. Gözaltı kamplarında ve cezaevlerinde bulunan Uygur Türklerinin Türkiye’ye iadesini talep etmeliyiz. İYİ Parti olarak kurulduğumuz günden beri Doğu Türkistan halkının sesi olmaya çalışıyoruz. Çin hükümeti Partimizin Doğu Türkistan meselesi ile ilgisi ve sorunlarının aşılması noktasındaki çabalarından derinden rahatsızdır. Çin’in Ankara Büyükelçiliği 2021 yılında 5 Nisan 1990 Barın katliamı şehitleri için anma mesajı yayınlayan Genel Başkanımız Sayın Meral Akşener Hanımefendi’yi hadsiz ve hayasızca tehdit etmiştir. Türkiye’nin Doğu Türkistan meselesiyle sürekli ilgilenmesi ve gündemde tutarak devamlı takip etmesi Çin yönetimini mutlaka etkileyecektir. Doğu Türkistan sorunu Türk halkının ve Türk devletinin milli sorunudur. Doğu Türkistan davasına sahip çıkmak milli görevimizdir.” şeklinde konuştu.
