Türkiye Mimarlar Mühendisler Odalar Birliği (TMMOB) ne bağlı,petrol,Jeoloji ve Jeofizik Mühendisleri Odaları,Türkiye Petrol Jeologları Derneği ve Petrol İş Sendikası;yeni petrol yasası ile yaptıkları açıklamalarda;TPAO'nun bütün haklarının elinden alınarak,petrol aramalarında imtiyazın yabancı şirketlerin eline bırakıldığına dikkat çekilmiştir.
Gerçekten,hayati önemde ki yeni petrol yasası,iç gündem konularının yoğunluğu arasında tartışmaya açılmadan dikkatlerden uzak bir şekilde yasalaşmıştır.Gezi Parkı olayları,Ortadoğu coğrafyasında ki gelişmeler,Mısır hadiseleri,PKK'nın Güneydoğuda çekiliyorum maskesi altında tamamen bölgeye yerleşmesi,ayrı bir devlet kuracak hale gelmesi ve sair iç gelişmeler arasında çıkarılan petrol yasası unutturulmuştur.
YENİ PETROL YASASI MI? YABANCILARA TESLİMİYET ANLAŞMASI MI?
Yeni Petrol Yasası ile adeta " yabancılara teslimiyet sözleşmesi " yapılmış gibidir.Bu anlaşma ile,yabancı devlet şirketlerinin petrol faaliyetlerinde bulunabilmeleri için uygulanan tüm şartlar karşılıksız kaldırılmıştır.
Bu ne demektir?
Ülkemizde ki,stratejik öneme sahip petrol arama ve üretim faaliyetlerinde,bundan sonra yabancı devlet şirketlerinin önünde ki kısıtlamaların kaldırılması demektir.Bu yasa ile, devlet adına petrol arama ve üretme faaliyetlerinde bulunan,TPAO'nın eski kanunda ki sahip olduğu hakların geri alınarak,kamu kuruluşu olan TPAO'nın da özelleştirilmesinin önünün açılması demektir.Mevcut yasada ki,Devlet adına petrol arama ve üretim faaliyetlerinde bulunma hakkının,TPAO'dan alınması demektir.
Yine,petrol arama ruhsatı için yapılacak başvurularda,teknik yeterliliğe ve tecrübeye sahip olma şartı da kaldırılarak,yetersiz ve donanımsız şirketlere yetkinin verilmesi sonucu sektörün piyasanın insafına bırakılacağından,ülke ekonomisine ağır darbe teşkil edecektir.
Yeni kanun ile, Orman ve milli parklarda kuyu açılabilmenin önü açılmıştır.Ayrıca petrol şirketlerinin yöre halkını,doğayı tehlikeye atmayacak şekilde,gerekli tesis ve ekipman kurması,doğabilecek zararı karşılaması için ruhsat almadan önce,"zarar ziyan teminatı" verilmesi de kanunda düzenlenmesine rağmen,TMMOB çevreye çok büyük zarar verileceğine dikkat çekmektedir.
SİSMİK GEMİLER KABOTAJ YASASI'NDAN MUAF TUTULACAKTIR
Yeni Petrol yasası ile,yabancı sondaj ve sismik gemilerine,kabotaj Kanunu'nun muafiyet tanınacağı belirtilmiştir.Bu kanun ile milli karasularımızda ki petrol miktarını araştıracak yabancı bayraklı sismik,sondaj ve araştırma gemilerinin ve özel ekipmanlarının denizlerimizde çalışmalarını teşviki için,Kabotaj Kanunundan muaf tutulmasına ilişkin düzenleme yapıldığı görülmektedir.
ÖZELLİŞTİRMEYE HAZIRLIK İLE,TÜRKİYE'NİN STRATEJİK ÇIKARLARINA VURULAN DARBE
Yeni kanunun sakıncaları arasında en önemli özelliklerden birisi de,özel sektörün menfaatleri için; milli menfaatlerden vazgeçilmekte ve TPAO'nun devlet adına kullanmış olduğu haklar elinden alınmaktadır.
Bu yasa ile,TPAO'lığı, yabancı petrol tekel ve kartelleri ile eşit ve denk olmayan şartlarda rekabete zorlanacağından,TPAO zayıfladığı gerekçe gösterilerek en önemli milli ve kamu kuruluşumuzun özelleştirilmesine gidilecektir.Yabancı devasa tekel şirketlerin önünde ki engellerin kaldırılırken,TPAO nın da teknik ve mali açıdan uluslar arası petrol şirketleriyle boy ölçüşebilecek şekilde güçlendirilmesi gerekmektedir. Startejik ve uzun vadeli yatırımlar,uluslar arası dev petrol şirketlerinin insiyatifine bırakılamayacak kadar ülke menfaatlerini doğrudan ilgilendirmektedir.
Yukarıda da açıklandığı üzere,Yeni Petrol Kanunu,Türkiye'nin tek petrol arama şirketi,TPAO nın sektördeki yerini zayıflatırken, bu alanda ki hakimiyeti ise EXXON,SHELL;BRİTİSH petrolleri gibi İngiltere ve ABD'nin çok uluslu petrol şirketlerine bırakmaktadır...
Bunun sonucu olarak;TPAO'nın durumu da satılan Telekomdan farklı olmayacaktır.Milli değerimiz olan petrol şirketine sahip çıkılmazsa,yeni yasa ile yabancı petrol şirketleri karşısında nasıl rekabet gücü sağlayacaktır?..
Ülkemiz,Petrol ve doğal gaz açısından büyük oranda dışa bağımlı durumdadır.Bu stratejik ham maddelerin devlet eliyle aranması ve üretilmesine önem verilmesi milli menfaatlerimiz açısından bir zarurettir.
16.07.2013
TÜRK OCAKLARI
ÜMRANİYE ŞUBE BAŞKANI
AV.Faruk Ülker