Zafer Partisi Genel Başkanı Ümit Özdağ bir süre önce “Diyarbakır belediyesine kayyum atanmıştı. Vali aynı zamanda belediye başkanı. Şimdi kayyum vali Diyarbakır’da Şeyh Sait Bulvarı inşa ediyor. Hangi devlet kendisine karşı isyan etmiş, yüzlerce subayı, askerî ve sivil memuru katletmiş ve sonunda idama mahkûm edilen bir vatan haininin ismini asıldığı şehirde inşa ettiği bulvara verir? Madem Şeyh Sait Bulvarı yapacaktınız neden kayyum atadınız? HDP de yapardı Şeyh Sait bulvarını. Siz yapmaya devam edin. Biz zamanı gelince o bulvara Diyarbakır’ın yiğit evladı Ziya Gökalp’in adını vereceğiz” dedi.
Bugünlerde Ziya Gökalp ile ilgili bazı yayınları yeniden gözden geçiriyorum. Dinler tarihi profesörü Dr. Hikmet Tanyu’nun 1981 yılında Kültür Bakanlığı tarafından basılmış Ziya Gökalp’in Kronolojisi adlı bir kitabı var. Rahmetli Tanyu Hoca, Gökalp’ın ölümünden sonraki olayları da kronolojisine eklemiş. İşte kitabın bu ek kısmından öğrendiğimize göre 1972 yılının Mart ayında Gökalp için bir kültür haftası düzenlenmiş. Bu vesileyle de o tarihte Diyarbakır’da Sıkıyönetim Komutanı olan Orgeneral Şükrü Olcay bir bildiri yayımlamış. Bildirinin bir yerinde şöyle deniyor:
“Son yarım yüzyıl içinde yetişmiş bu büyük düşünce adamının anılması ve yaşatılması için bu haftayı düzenleyen komitenin gerçekten örnek çalışması ve Diyarbakır Belediye Meclisi’nin Seyrantepe-Dağ Kapısı arasında şehrin en güzel yerinde yeni açılan bulvara ‘ZİYA GÖKALP BULVARI’ adını koymak üzere oybirliği ile aldığı karar, her türlü takdirin üstünde bulunmaktadır.”
“Yakın bir gelecekte, büyük insan, büyük milliyetçi, bilim ve düşünce adamı Ziya Gökalp’ın 50. ölüm ve 100. doğum yıldönümlerinde ‘Diyarbakır Ziya Gökalp Üniversitesi’ içinde ‘ZİYA GÖKALP ENSTİTÜSÜ’nün gerçekleşmesi de hiç şüphesiz en doğru, en yerinde bir hareket olacaktır.”
Demek ki bir de Diyarbakır Ziya Gökalp Üniversitesi varmış. Hikmet Tanyu’nun kitabından takip edelim. 29 Eylül 1965 tarihinde Başbakan Süleyman Demirel, Diyarbakır’da Gökalp için şunları söylüyor:
“Şimdiden haber vereyim ki, Diyarbakır’da kurulacak olan Güneydoğu Üniversitesi onun adını taşıyacak, onun adıyla ebedîleşecektir.”
17 Ocak 1969’da Diyarbakır’da Tıp Fakültesi açılıyor. Başbakan Demirel’in gönderdiği mesajda şu cümleler dikkati çekiyor:
“Diyarbakır Ziya Gökalp Üniversitesi Tıp Fakültesi’nin açılması dolayısıyla büyük memnunluk duymaktayım…Bugün sadece Tıp Fakültesi açtığımız Ziya Gökalp Üniversitesi’nin bütün ilim dallarını içine alacak fakülteleriyle, her türlü ilmî çalışma ve araştırmalara mahsus binaları, lâboratuvarları, sosyal ve kültürel tesisleriyle tamamlanması için bütün gücümüzle çalışacağız.”
Gökalp’ın ölümünün 50. yıldönümü vesilesiyle Demirel’in 25 Ekim 1974’te yayımladığı mesajda da şu cümle var:
“Diyarbakır’da Ziya Gökalp Üniversitesi’nin de bir an evvel bütün fakülteleriyle ikmalini bu vesileyle temenni ediyoruz.”
Dicle Üniversitesi’nin tarihçe bölümünde ise şu bilgiler bulunmaktadır:
“1966 yılında Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi bünyesinde öğrenime açılan Diyarbakır Tıp Fakültesi bugünkü Dicle Üniversitesi’nin temelini oluşturmuştur. 1969 yılında öğrencilerini Diyarbakır’a naklederek Ankara Üniversitesi’ne bağlı bir fakülte olarak faaliyetini sürdürmüş ve 30.11.1973 tarih ve 14728 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 1785 sayılı Kanun ile Diyarbakır Üniversitesi fiilen kurulmuştur. 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu’nun yürürlüğe girmesinden sonra 1982 yılında çıkartılan 41 sayılı Kanun Hükmünde Kararname uyarınca Diyarbakır Üniversitesi’nin adı Dicle Üniversitesi olarak değiştirilmiştir.”
Bu ülke, Ziya Gökalp Bulvar ve Ziya Gökalp Üniversitesi'nden Şeyh Sait Bulvarı'na nasıl geldi?
Ahmet B. Ercilasun