Toplum içinde kendini iyi hissetmenin sihirli üçgeninin, vatandaşlık duygusu, toplumsal eşitlik ve kendi hayatı üzerinde söz sahibi olma olduğunu söylüyor Stefan Klein. Bir toplumda, bu üç faktör ne kadar güçlü olursa, insanlar hayatlarından o kadar memnun oluyorlar. Şimdi bu üç kavramı açmaya çalışalım.
Vatandaşlık duygusu, toplumsal etkinlik ve kendi hayatı üzerinde söz sahibi olmanın mutluluğu artırmasının sebebi, bu faktörlerin insanların bir arada yaşamaları sonucu maruz kaldıkları baskıyı azalmasıdır.
Bu değişiklikleri hayata geçirmenin tek yolu vatandaşlık duygusudur. Vatandaşlık duygusu sorumluluk anlamına gelir. Çocuklarını eğitimi, iş yerinin düzenlenmesi, kulüp başkanının değiştirilmesi gibi konularda fikri sorulan kişi kendini güçlü ve iyi hisseder. Bulunduğu ülkenin vatandaşı olmaktan gurur duyar ve giderek vatandaşlık duygusu güçlenir.
Modern toplum, kişiye hayatına ilişkin konularda karar verme hakkı verir. Toplumsal gelişmenin temeli, kişilerin seçim yapma imkânlarını genişletmektir.
İnsanların toplumsal eşitlik konusunda tek başlarına bir değişiklik yapacak güçleri yoktur. Toplum bu aşamaya genellikle çok sayıda insanın eğitim düzeylerinin yükselmesi ve kültürlerinin giderek değişmesiyle gelir. Ancak çok basit yöntemlerle kişilerin özgürlük alanı genişletilebilir. Örneğin okullardaki ders programları ebeveynlerle birlikte çalışılarak esnetilebilir. Bu şekilde vatandaşa eşit bir şekilde söz hakkı verilmiş olur.
Mutluluğun en büyük düşmanı, bir şey yapmamak ve çaresizlik hissidir. Bu sebeple devlet vatandaşların bir şeyler yapmasına, sorumluluk almasına ve geleceğe umutlu bakmasına yardımcı olmalıdır. Mutluluğun anahtarı, faaliyet içinde olmaktır.
Dünyadaki en mutlu ülkelere bakarsak, onların bu faktörlere sahip olduklarını görürüz. En mutsuz ve fakir ülkeler ise bu imkanlardan yoksundurlar.
2024 Dünya Mutluluk Raporu’na bir göz atalım sonra derin derin düşünelim.
Birleşmiş Milletler (BM) desteğiyle hazırlanan 2024 Dünya Mutluluk Raporu'nda, dünyanın en mutlu ülkesi yine Finlandiya olurken, Türkiye'de 106'ncı sıradan 98'e yükseldi. Bu yıl listede kuşak farklılığı dikkat çekti. Dünya geneline bakıldığında yaş yükseldikçe mutluluk oranı artıyor.
2024 Dünya Mutluluk Raporu'na göre, dünyanın en mutlu dört ülkesi, Finlandiya. Danimarka, İzlanda ve İsveç’tir.
Dünyanın en mutsuz ülke dört ülkesi ise Afganistan, Ruanda, Güney Sudan, Yemen ve Botsvana’dır.
Kaynak: Stefan Klein, Mutluluğun Formülü, Arkadaş Yayınları, İstanbul, 2004.
